Thiết kế của trường bay có thể đổi thay bằng việc thêm thắt thứ này cái kia, nhưng kiến tạo của đường băng – một đường thẳng tắp cho máy bay cất và hạ cánh – vẫn chẳng đổi thay và nhiều người cho rằng, có nhẽ nó sẽ chẳng bao giờ đổi thay. Nhưng nhà nghiên cứu người Hà Lan, ông henk Hesselink thì lại nghĩ khác. Ông đưa ra ý nghĩ đó về một đường băng không thẳng sẽ có tiềm năng đổi thay tổng thể ngành và hơn nữa, hiệu quả hơn nhiều.
Từ hồi năm 2012, Hesselink và hàng ngũ của mình tại Phòng thể nghiệm Không gian Vũ trụ Quốc gia (NLR) tại Hà Lan đã nghiên cứu một mẫu đường băng mới có dạng đường tròn chứ không phải là đường thẳng.
Dự án Đường băng Vô tận – Endless Runway Project được đầu tư vốn bởi Chương trình Khung khung kiến tạo Thứ Bảy của Châu Âu cùng với một số cơ sở nghiên cứu hàng đầu khác đã đưa ra kiến tạo được băng tròn, mà tại đó máy bay có thể cất cánh từ theo bất kì hướng nào có lợi cho họ. Cụ thể hơn, bất kỳ hướng nào không có gió tạt ngang thân máy bay, khiến việc cất/hạ cánh chạm chán gian nan.
Trả lời phỏng vấn Co.Design, nhà nghiên cứu Hesselink nói về sự hiểm nguy của những con gió tạt nganh như vậy. Ông đã nảy ra ý nghĩ đó về một đường băng thuận chiều gió khi xem những thước phim hạ cánh “đáng sợ” trên mạng, những đoạn video ngắn cho thấy thúc đẩy của gió tạt ngang lên mình một chiếc máy bay đang vận chuyển mạnh đến mức nào. Tuy nhiên, ông cũng làm rõ thêm là những cơn gió như vậy trông có vẻ đáng sợ, nhưng bản tính là chuyện “bình thường ở huyện” trên một đường băng thẳng truyền thống.
Khi gió tạt ngang thổi nhẹ, chúng sẽ chẳng thúc đẩy mấy đến việc cất và hạ cánh nhưng khi chúng mạnh lên nhiều lần, tổng thể đường bằng sẽ phải đóng cửa để tránh mọi không may đáng nuối tiếc có thể diễn ra. Việc đóng cửa đường băng không chỉ thúc đẩy đến chính trường bay ấy, mà sẽ thúc đẩy đến tổng thể màng lưới bay toàn cầu.
Hiện tượng này cũng thường xuyên diễn ra tại những trường bay gần đại dương. Đơn cử, như Hesselink lấy ví dụ, thì trường bay Amsterdam thường xuyên phải đổi đường băng hoạt động do gió tạt rất nhiều và rất mạnh. Với những trường bay bé không nhiều đường băng, thì gió tạt sẽ làm ngưng trệ tổng thể mọi chuyến bay hiện có.
Nhưng, chuỗi hệ thống đường băng vòng mới mà Hesselink kiến tạo, với đường kính khoảng 3,5 km và chu vi khoảng gần 10 km (9,97 km), sẽ có thể chuẩn y hai máy bay hạ cánh cùng lúc KỂ CẢ KHI hiện tượng gió tạt mạnh diễn ra. Bởi lẽ luôn có hai khu vực trên đường băng tròn này cùng hướng với gió tạt, khiến cho việc cất cánh hoạt toàn khả thi. Trong điều kiện thường, ba máy bay có thể cất và hạ cánh cùng lúc.
Đường băng tròn này hoạt động gần giống với đường đua xe Nascar hay vòng xoay roulette tại các casino, Hesselink nói. Nếu như vòng xoay mà hoàn toàn nằm phẳng tên mặt đấy, lực ly tâm sẽ quá lớn khiến máy bay bị đơn côi ra khỏi đường băng. Nhưng nếu mà đường băng hơi nghiêng một tí (dốc vào trong), thì nó sẽ giữ được máy bay đủ vững chãi để tăng vận tốc mà cất cánh.
Để xem kiến tạo này khả thi đến mức nào, Hesselink và hàng ngũ của mình đã mang những dữ liệu nghiên cứu của mình đến trường bay Charles de Gaulle tại Pháp với 4 đường băng. Tại đó họ sử dụng chương trình giả lập máy tính để chứng minh rằng đường băng tròn cũng có thể vận tải được cùng số máy bay cất và hạ cánh như trường bay Charles de Gaulle. Thiết kế này cũng hiệu quả hơn trong góc cạnh hà tằn hà tiện không gian đường băng: mặc dù chu vi của đường băng tròn bằng 3 lần chu vi của đường băng thẳng thường nhật, nó lại có thể chuẩn y được đến 4 chiếc máy bay cất và hạ cánh. Và bởi máy bay không còn phải ứng phó với gió tạt ngang nữa, nó sẽ không tốn nhiên liệu vô dụng như trước.
Hiện tại thì Đường băng Vô tận mới chỉ là định nghĩa được nghiên cứu và dữ liệu mới chỉ được thử trên đường băng giả lập của máy tính. Nhưng Hesselink mong muốn được thử nghiệm đường băng này trên thực tại, trước hết là có thể thử với một đường đua xe với một máy bay điều khiển từ xa. Tuy nhiên, trong điều kiện cơ sở hạ tầng rậm rạp như thế này, việc xây đắp một trường bay lớn hẳn sẽ vấp phải nhiều gian nan, chưa kể đến phí tổn xây đắp một trường bay mới chỉ để thử nghiệm.
Dù vậy ta cũng có thể hình dung ra những trường bay khi nhìn từ trên cao sẽ đẹp như thế nào. “Về mặt thẩm mỹ thì nó sẽ là một trường bay đẹp”, Hesselink nói. “Trông đẹp hơn mấy trường bay đương đại nhiều, đấy là tôi đang khiêm tốn nhé”.
Theo DINK
Trí thức trẻ
