Nếu người chơi hiểu về Apple, kiên cố người chơi sẽ không cho rằng đây là một đơn vị sáng tạo kĩ thuật kiểu như Microsoft. Mặc dù Apple là một tên tuổi đình đám trong lĩnh vực công nghiệp thông báo, nhưng chung cục Apple đã phát minh ra kĩ thuật mới gì? Câu giải đáp gần như là không.
Apple chưa bao giờ giống như những hãng Microsoft hay Xerox sáng tạo ra kĩ thuật hoàn toàn mới: Máy tính cá nhân không phải do Apple phát minh, MP3 là kĩ thuật đã cũ, còn máy tính bảng thì càng không cần nói. Apple lại luôn “tới sau nhưng đứng đầu”, tạo ra một kĩ thuật hoặc item đã có sẵn. Vậy bí quyết chiến thắng của Apple là gì?
Đó là A dua.
Bắt chước? Đúng vậy! Jobs và cả hãng Apple không hề tránh né cách nói này, chiến thắng của Apple được xây đắp trên cơ sở A dua sự sáng tạo của người khác. Giống như Jobs đã nói: “Không phải mỗi người đều phải tự trồng lương thực cho mình ăn, cũng không phải mỗi người đều phải tự làm ra áo quần cho mình mặc, chúng ta nói thứ tiếng nói do người khác phát minh, sử dụng toán học người khác phát minh… chúng ta đang sử dụng thành tựu của người khác. Sử dụng kinh nghiệm và tri thức đã có của nhân loại để sáng tạo là một điều hoàn hảo”.
Không thể phủ nhận rằng, A dua là một biện pháp để nâng cao trí hình dong của bản thân, khiến bản thân không ngừng sáng tạo thêm.
Năm 1979, Apple khởi đầu nỗ lực vỡ hoang dòng máy tính kiểu mới, chuyện này có vẻ khiến Jobs đau đầu. Vì vậy ông quyết định tới trọng điểm nghiên cứu Palo Alto của hãng Xerox để tham quan, khảo sát. Ở đây, Jobs vô cùng bất thần khi phát hiện ra một chiếc máy tính đáng ngạc nhiên – Alto. Chiếc máy tính này có rất nhiều tính năng được coi là đột phá trong lịch sử chế tác máy tính khi ấy: Giao diện đồ họa người dùng, đồ họa raster, chuột, kết nối mạng, cửa sổ dế yêu…
Giờ đây nhìn lại, có thể coi đó là một phát minh mập mạp mang tính cách mạng trong lịch sử tạo ra của máy tính cá nhân. Nhưng chính những phát minh mập mạp này lại bị hờ hững một thời kì rất dài trong phòng thí nghiệm của hãng Xerox, họ không hề nhận thấy giá trị thương nghiệp hoành tráng tiềm ẩn bên trong.
Còn Jobs – với con mắt tinh tường – đã nhận ra giá trị ấy. Sau khi chấm dứt chuyến tham quan, Jobs quyết định đưa những kĩ thuật mới nhìn thấy ở đơn vị Xerox như chuột, giao diện đồ họa, LAN, File server vào series máy tính cá nhân mới của Apple.
Nếu câu chuyện này vẫn chưa đủ sức thuyết phục thì chúng ta hãy xem tiếp ví dụ về việc Jobs sử dụng kĩ thuật kết nối USB. Bản quyền phát minh kĩ thuật này thuộc về hãng Intel, nhưng Apple lại là hãng trước nhất gắn nó với máy tính cá nhân và tạo ra kĩ thuật này.
Những ví dụ như vậy còn rất nhiều, ví dụ như mạng không dây Wi-Fi, kĩ thuật này cũng không phải do Apple nghiên cứu ra mà là đơn vị Lucent, nhưng nó cũng bị hờ hững giống như Alto của hãng Xerox, gần như chơi ai lưu ý tới phát minh mang tính đột phá đủ để làm đổi thay tiến trình tạo ra của máy tính cá nhân này. Chính Apple đã đưa kĩ thuật này vào trong máy tính cá nhân một cách sáng tạo, mở ra thời đại mới về mạng không dây cho điện thoại.
Trong danh sách A dua của Apple, không chỉ có các đơn vị trong lĩnh vực IT mà còn bao gồm rất nhiều thương hiệu nức tiếng trong các lĩnh vực khác, ví dụ Mercedes-Benz.
Một hôm, Sculley – cựu CEO của hãng Apple nhìn thấy một chiếc Mercedes-Benz đâm lung tung trong bãi đỗ xe của trụ sở đơn vị. Ông tưởng là một viên chức nào đó tài xế sau khi uống rượu, hoặc là người mới tập lái đang thử xe, nhưng ông không ngờ lại nhìn thấy Jobs bước từ trên xe xuống. Hỏi ra mới biết, thì ra Jobs đang phân tách các cụ thể trong kiến tạo của chiếc xe này, xem xem có ý nghĩ đó nào có thể vận dụng trong kiến tạo item của Apple hay không.
“Thiết kế của Mercedes-Benz, những cụ thể hoàn hảo, tỉ lệ giữa các đường nét hình giọt nước vô cùng hài hòa. Mấy năm gần đây, kiến tạo họ đã trở thành nữ tính hơn, còn về cụ thể thì lại càng tao nhã hơn. Đây chính là điều mà máy tính Macintosh của chúng ta có thể tham khảo.” Jobs nói.
Bắt chước sáng kiến mập mạp thực ra không hề dễ dãi, bởi vì trước nhất người chơi cần phải hiểu hoàn toàn sáng kiến của người khác. Thứ hai, quan yếu nhất là người chơi phải dùng trí hình dong của mình để biến sáng kiến mập mạp ấy thành thành quả của mình. Sở dĩ trên nhân loại sản sinh ra nhiều thành tựu mập mạp tới vậy là vì trong rất nhiều trường hợp, người ta đã “đứng trên vai người đồ sộ” khác. Vì thế Jobs không bao giờ cảm thấy mắc cỡ vì đã A dua ý nghĩ đó của người khác. Ông thường dẫn viên chức đi tham quan viện bảo tồn và xem trưng bày vật phẩm, hi vọng họ có thể có được gợi ý từ trong nghệ thuật hoặc kiến trúc.
Trên thực tại, rất nhiều sáng tạo trong lịch sử đều bắt nguồn từ A dua: Tứ đại phát minh được coi là sáng kiến của người Trung Quốc cổ lỗ đại, nhưng về sau này những phát minh từ thời cổ lỗ đại đó đã trở thành cơ sở kiên cố để người ta chế tác ra hoả tiễn, la bàn, công nghiệp in ấn đương đại… mạng Sohu A dua Yahoo, Baidu A dua Google, ngay cả hệ điều hành MS-DOS của Microsoft cũng là mua lại của người khác trước rồi sau đó sáng tạo tạo ra lên, Window system cũng là A dua của máy tính Apple.
Sự sáng tạo bắt nguồn từ A dua. Apple đã dùng kĩ thuật của người khác rồi sáng tạo thêm, viết nên một trang mới trong lịch sử tạo ra của mình. Đây là một bí ẩn không phải ai cũng biết tới trong tư duy sáng tạo của hãng Apple.
Yên Nhiên
Theo Trí Thức Trẻ
